BDO – co to w ogóle jest?

BDO – Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Nie tylko firmy wytwarzające odpady muszą przeprowadzić rejestrację w BDO. Obowiązuje on także wszystkie firmy, które oferują swoje produkty w opakowaniach. Wśród branż objętych obowiązkiem BDO należy między innymi: gastronomia, e-commerce, importerzy, producenci i wiele innych.

BDO to zintegrowany system teleinformatyczny, w skład którego wchodzi funkcjonujący od dnia 24 stycznia 2018 r.:

• rejestr BDO
• moduł ewidencji
• moduł sprawozdawczości

Korzyści BDO

Elektroniczna baza danych o odpadach ma za zadanie uszczelnić system gospodarowania odpadami, zwiększyć skuteczność walki z szarą strefą i dzikimi wysypiskami oraz poprawić poziom recyklingu. BDO obejmuje również bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Dzięki systemowi BDO użytkownicy będą realizować obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze wyłącznie elektronicznie. Pozwoli to na gromadzenie i zarządzanie wszystkimi informacjami o odpadach.

Co grozi za brak rejestracji w systemie BDO?

Prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu do rejestru BDO podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 5 000 zł do nawet 1 000 000 zł. Ponadto niezłożenie wniosku o wpis do rejestru, o zmianę wpisu lub o wykreślenie z rejestru albo złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym, a także gospodarowanie odpadami niezgodnie z informacjami zgłoszonymi do rejestru, zagrożone jest karą aresztu albo grzywny.

Za brak wpisu do rejestru BDO oraz nieumieszczanie numeru BDO na dokumentach związanych z działalnością grożą poważne kary finansowe – od 5 000 zł do nawet 1 000 000 zł. Natomiast od 1 stycznia 2024 roku przedsiębiorcy z branży gastronomicznej są zobowiązani do pobierania od klientów opłat za jednorazowe plastikowe opakowania na żywność zgodnie z dyrektywą SUP. Za niepobieranie tych opłat oraz brak zapewnienia od 1 lipca 2024 alternatywnych opakowań wielokrotnego użytku lub z materiałów ekologicznych, restauratorom grozi kara od 500 zł do 20 000 zł.

Inne sankcje to administracyjna kara pieniężna od 2 000 zł do 10 000 zł za transport odpadów bez wpisu do rejestru BDO oraz od 1 000 zł do 100 000 zł za niedostarczenie odpadów przez transportującego do miejsca przeznaczenia wskazanego przez zlecającego usługę transportu. Aby uniknąć tych dotkliwych kar, przedsiębiorcy powinni niezwłocznie dokonać rejestracji w BDO, nawet jeśli działalność jest już prowadzona.

KOGO BDO dotyczy?

Przykładowe podmioty, które w wyniku prowadzenia swojej działalności są zobowiązane do uzyskania wpisu do Rejestru – BDO:

• sklepy
• hurtownie
• firmy budowlane, remontowe
• gabinety lekarskie
• gabinety stomatologiczne
• salony fryzjerskie
• studia tatuażu
• producenci baterii i akumulatorów
• producenci pojazdów
• sprowadzający pojazdy zza granicy
• komisy samochodowe
• producenci opakowań
• wprowadzający do obrotu produkty w opakowaniach
• kwiaciarnie
• blacharnie, lakiernie
• gabinety kosmetyczne
• restauracje
• producenci sprzętu elektrycznego i elektronicznego
• tartaki
• importerzy wprowadzający produkty w opakowaniach
• stolarnie
• rolnicy gospodarujący na powierzchni powyżej 75 ha ziemi
• weterynaria
• warsztaty samochodowe
• piekarnie
• warsztaty rzemieślnicze
• zakłady produkcyjne
• prowadzący profesjonalną działalność w zakresie transportu odpadów

Przykład 1:

Daniel rozpoczyna działalność polegającą na produkcji długopisów. Swój towar ma zamiar pakować w kartonowe pudełka oraz kartonowe pudła służące jako opakowanie zbiorcze. Swój towar będzie sprzedawał w Polsce. W firmie Daniela podczas procesu produkcyjnego w instalacji wytwarzane będą odpady, ( na które firma Daniela uzyskała decyzję w postaci pozwolenia na wytwarzanie odpadów). W wyniku działania zaplecza administracyjno-socjalnego powstawać będą również odpady w postaci np. zużytych świetlówek, sprzętu biurowego, opakowań z tworzyw sztucznych oraz opakowań kartonowych.

Zatem rejestrując w BDO działalność Daniela wypełnię formularz dotyczący posiadanej decyzji oraz dokonam wpisu w następujących działach w BDO:

• dziale VI- gdyż firma Daniela wprowadza towar w opakowaniu na rynek polski
• dziale XII- ponieważ oprócz odpadów wytwarzanych w związku z funkcjonowaniem instalacji objętej pozwoleniem firma Daniela wytwarza inne odpady poza instalacją np. świetlówki, sprzęt czy opakowania.

Przykład 2:

Magda prowadzi gabinet kosmetyczny oferując świetne usługi. Magda ma ogrom pozytywnych opinii. Usługi kosmetyczne oferowane przez Magdę niejednokrotnie wiążą się z przerwaniem ciągłości naskórka. Do tego typu zabiegów zalicza się m.in.: makijaż permanentny, przekłuwanie uszu, oczyszczanie twarzy, zabiegi z zastosowaniem rollerów i igieł. Magda podczas zabiegu oczyszczania cery stosuje cienkie igły, którymi nakłuwa zaskórniki. Igły jakich używa to oczywiście igły jednorazowe, które po zakończeniu zabiegu stają się odpadami niebezpiecznymi. Magda również oferuje świetne kremy do pielęgnacji twarzy. Produkcję według swojej receptury zleca firmie zewnętrznej. Krem w szklanym słoiczku z etykietą sprzedaje w swoim gabinecie.

Podsumowując, gabinet kosmetyczny Magdy podlega obowiązkowi wpisu do rejestru BDO, gdyż Magda w swojej działalności wytwarza odpady oraz wprowadza do obrotu produkty w opakowaniach.

Przykład 3:

Lucjan importuje odzież motocyklową z Włoch i sprzedaje ją w swoim sklepie internetowym. Odzież dostarcza mu firma kurierska w zbiorczych opakowaniach kartonowych, ponadto pudła kartonowe są zabezpieczone folią stretch. W tym momencie w działalności Lucjana powstają odpady z rozpakowania odzieży motocyklowej. Od teraz Lucjan przejmuje obowiązek odpowiedzialności za te odpady jako wytwórca. Jeśli nie przekroczy w ciągu roku ilości 500 kg opakowań z papieru i tektury oraz 500 kg opakowań z tworzyw sztucznych nie podlega wpisowi do rejestru BDO.

Natomiast Lucjan sprzedając odzież motocyklową zabezpiecza ją folią bąbelkową oraz pakuje w karton, który zakleja taśmą. Z uwagi na to, iż Lucjan wprowadza do obrotu produkty w opakowaniach na rynek Polski, jego działalność podlega wpisowi w rejestrze BDO. Lucjanowi za prowadzenie działalności gospodarczej bez wymaganego wpisu do rejestru grozi administracyjna kara pieniężna w wysokości od 5 000 zł do 1 miliona zł.

Przykład 4:

Igor prowadzi warsztat samochodowy. Częstą usługa jaką wykonuje Igor w swoim warsztacie to wymiana oleju i filtrów. W wyniku usług konserwacji i napraw pojazdów Igor jest wytwórcą odpadów. Charakterystyka jego działalności opiera się na generowaniu znacznej ilości odpadów. W dodatku często odpadów mających status niebezpiecznych – objętych ograniczeniami w wytwarzaniu i zbieraniu. Warsztat samochodowy Igora podlega obowiązkowi wpisu do rejestru BDO, a także sprawozdawczości i prowadzeniu ewidencji po przekroczeniu wytwarzanych :

– odpadów niebezpiecznych w ilości do 100 kilogramów rocznie oraz

– innych niż niebezpieczne w ilości 5 ton rocznie.

Jedyną drogą do przekazania przez Igora odpadów innemu podmiotowi jest rozpoczęcie procesu za pomocą systemu BDO. Za pośrednictwem systemu generuje KPO czyli Kartę Przekazania Odpadów.

Przykład 5:

Antek prowadzi działalność gospodarczą i świadczy usługi biura rachunkowego. W codziennej pracy wykorzystuje drukarki i tonery drukarskie. Wymiany tonerów dokonuje we własnym zakresie raz na 3 miesiące. Waga tych tonerów nie przekracza jednak 100 kg rocznie. W tej sytuacji Antek nie jest zobowiązany rejestracją w BDO. Jeżeli waga tonerów drukarskich, w których posiadaniu jest Antek nie przekracza 100 kg wówczas nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów i rejestracji w rejestrze BDO. Antek wówczas może korzystać ze zwolnienia.

Natomiast Antek wpadł na pomysł, aby z okazji świąt wręczyć swoim klientom gadżety reklamowe. Każdy klient otrzymał notatnik oraz pióro z logiem firmy Antka zapakowane w ekologiczną torbę papierową. W tej sytuacji działalność Antka zobowiązana jest wpisem do rejestru BDO gdyż Antek stał się wprowadzającym do obrotu na rynek polski produkty w opakowaniach.

Antek od tej pory ma szereg obowiązków nałożonych przepisami prawa związanych z BDO. Między innymi ma obowiązek uiszczenia opłaty rejestrowej w wysokości 100 zł i w kolejnych latach roczną opłatę w tej samej wysokości co opłata rejestrowa do końca lutego za poprzedni rok kalendarzowy. Antek również ma obowiązek złożyć do odpowiedniego urzędu marszałkowskiego sprawozdanie o produktach, opakowaniach i gospodarowaniu odpadami. Na złożenie sprawozdania Antek ma czas do 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy. Niezłożenie w terminie sprawozdania do marszałka województwa to wykroczenie zagrożone grzywną do 5 000 zł zgodnie z kodeksem wykroczeń.